હિન્દુઓની ‘માતા’ને જૈનોએ શા માટે સાચવવી પડે છે ?

તસવિર સૌજન્ય : દિવ્ય ભાસ્કર  તથા પ્રકાશ રાવરાણી 

જૈનો સંચાલિત ગૌશાળાઓ ન હોય અને જૈન શ્રેષ્ઠીઓ નિર્મિત પાંજરાપોળ ન હોય તો ગૌમાતાની હાલત વધુ દયનિય હોય!

કેટલીક સ્પષ્ટતા: 

આ લેખ "અકિલા"માં પ્રકાશિત થયો હતો. એ વાંચી ને કેટલાંક મિત્રોની લાગણી દુભાઈ હતી. એમનું કહેવું હતું કે, "હિન્દુ અને જૈનો એક જ છે. અને ગાયોની દુર્દશા માટે હિન્દુઓને ભાંડવા યોગ્ય નથી" આ વાત સાથે હું બિલકુલ સહમત નથી. કેટલાંક મુદ્દાઓનો અહીં ઉલ્લેખ કરવો રહ્યો:

*જૈન શાસ્ત્રોમાં એવું કહેવાયું નથી કે, "ગાયના શરીરમાં ૩3 કરોડ દેવતાનો વાસ છે", જૈનો જીવદયાના સિદ્ધાંતને અનુસરવા જ ગૌરક્ષાના અભિયાનમાં જોડાયેલા છે. ગાયના શરીરમાં ૩૩ કરોડ દેવતા છે એવું હિન્દુ માને છે તેમ છતાં ગાયોને તેઓ જ રઝળાવે છે. 

*કતલખાને મોકલાતા ગૌધન બાબતે માત્ર કસાઈઓને દોષ દેવો યોગ્ય નથી. તેમને ગૌધન વેચનારાઓ હિંદુઓ-માલધારીઓ જ હોય છે અને તેઓ જ્યારે તે વેચે છે ત્યારે તેમને ખ્યાલ જ હોય છે કે એ ગૌધન કતલ થવા જઈ રહ્યું છે. 

*કતલખાને મોકલાતા ગૌધન બાબતે આજ સુધીમાં હજ્જારો હિંદુઓ પકડાયા છે. પરંતુ આવા કિસ્સાઓમાં કોઈ જૈનનું નામ ખુલ્યું હોય તેવું જાણમાં નથી.

*હિંદુઓ ગાયો પાળે છે, તેને સાચવતા નથી, એઠવાડ અને પ્લાસ્ટિક ખાવા રઝળતી મૂકી દે છે. નગરપાલિકાઓ ગાયોને પકડી પાંજરાપોળ મોકલવા પ્રયત્ન કરે તો તેઓ કહે છે, 'અમારી માતાને કેમ પકડી?", પછી તેઓ ધમાલ કરે છે. ટૂંકમાં કહીએ તો તેમને ગાયો રાખવી છે, પણ તેને ખવડાવવું નથી, પાલિકાને સોંપવી નથી. બસ એઠવાડ ખાવા મજબુર રાખવી છે અને એ ઢોર મરી જાય ત્યારે તેના ચામડામાંથી ૨૫૦૦-૩૦૦૦ રોકડા કરવા છે. 

*કેટલાક ગૌપાલકો માટે ગાયો એ પોતાના સમાજમાં શાખનો મુદ્દો હોય છે. આપણે કાર વેંચી ને સાઈકલ લઈએ કે માલિકીનું મકાન વેંચી ભાડે રહેવા જઈએ તો લોકો જે પ્રકારની ચોવટ કરે એવી જ કેટલીક જ્ઞાતિઓમાં ગાયો સોંપવાથી થતી હોય છે. તેથી ઠાલો રૂઆબ છાંટવા ગાયોને રીબાવાતી હોય છે. 

*હિન્દુ ધર્મસ્થાનો અને ધર્મગુરુઓ ગાયોને સાચવવા કશું જ કરતા નથી. હા! બે-ચાર અપવાદો જરૂર મળી આવશે. 

*હું સ્પષ્ટપણે માનું છું કે, જૈનોએ સ્વયભું જવાબદારી ના સ્વીકારી હોત તો ગાયોની હાલત અત્યારે જેટલી ખરાબ છે તેનાં કરતા સોગણી વધુ બદતર હોત. 

હિન્દુ ધર્મમાં ગાયને પૂજય ગણાવાઇ છે અને તેને માતાનો દરજ્જો અપાયો છે પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે, હિન્દુઓએ ગાય સાથે ગદ્દારી કરવામાં કશું બાકી રાખ્યુ નથી. માતાને આપણે રસ્તે રઝળાવીએ છીએ તેને એઠવાડ પર નભવા માટે મજબુર કરીએ છીએ. ગાયના પેટમાંથી સિત્તેરએંસી કિલોગ્રામ પ્લાસ્ટિક નીકળયાના સમાચારો આવતા રહે છે, આપણા પેટનું પાણી હલતુ નથી. મકરસક્રાંતિના દિવસે આપણે તેને લીલુ ખવડાવી પૂણ્યનું ભાથુ બાંધ્યાનો ઠાલો સંતોષ માનીએ છીએ પરંતુ આખુ વર્ષ તેને રઝળાવીરીબાવી આપણે જે પાપનાં પોટલા બાંધીએ છીએ તેનુ વજન એટલુ તો તોતિંગ છે કે, સામા પલ્લામાં હાથી મુકો તો પણ આપણા પાપ તેના પર ભારે પડે. હિન્દુઓ એક દંભી પ્રજા છે. એ નદીને માતા કહે છે અને પછી તેને એટલી હદે દુષિત કરે છે કે, તેનુ પાણી પીએ તો બિમાર પડી જઇએ. આપણે સમુદ્રને દેવ કહીએ છીએ પણ સઘળુ પ્રદુષણ તેમાં ઠાલવતા રહીએ છીએ. ધરતીને માતા કહીને તેની સાથે ચેડા કરતા રહીએ છીએ. આપણે હિમાલયને પવિત્ર ગણાવ્યો અને પછી તેની ઘોર ખોદવામાં કદી પાછુ વળી જોયુ નહી. વૃક્ષને આપણી સંસ્કૃતિએ દેવતાનો દરજ્જો આપ્યો અને આપણે જંગલોનું નિકંદન કાઢી નાખ્યુ. આપણે જેને પુજય કહ્યા તેમની હાલત ખરાબ કરી નાંખી.

દંભ નહી તો બીજુ શું કહેશો ? માત્ર એઠવાડ પર નભતી રઝળતી ગાયોને ઢોરવાડે પુરાય છે ત્યારે કહેવાતા ગૌભકતો તેને છોડાવવા ધસી જાય છે. આ જ માતાને સાચવવાની તેમને દરકાર નથી. તંત્ર જયારે ગાયોને ડબ્બે પુરે છે ત્યારે ઘણાને વાંધાવચકા પડે છે પણ આ જ પ્રજા પાછી ગાયોને કતલખાને મોકલતા અચકાતી નથી. નર્યો દંભ. સમાજ સાથે સરેઆમ છેતરપીંડી. ધારો કે આપણે સોબસ્સો ભૂંડ પાળીએ અને પછી રોજ તેને શેરીમાં રખડતા મૂકી દઇએ તો ? તેને કોઇ પકડવા આવે ત્યારે તોડફોડ કરીને ભૂંડ સાચવવા એનિમલ હોસ્ટેલની માંગણી કરીએ તો કેવુ લાગે ? હિન્દુ સમાજ આ આખા ખેલ બબતે ખામોશ છે. ગૌરક્ષાની ફાલતૂ યાત્રાઓ યોજાય છે, સરકારી કાર્યક્રમોના તાયફા થાય છે. બીજી તરફ રખડતી ગાયોની પાયાની સમસ્યાના હલ માટે કશુ જ નક્કર કાર્ય થતુ નથી. એક તરફ જયારે હિન્દુઓ ગાયોની દુર્દશા કરી પાપનો ભારો બાંધી રહ્યા છે. ત્યારે બીજી તરફ જૈનો, જૈન શ્રેષ્ઠીઓ ગાયોની અદ્ભુત સેવા કરીને હિન્દુ અગ્રણીઓનું નાક વાઢી રહ્યા છે.

તસવિર સૌજન્ય : દિવ્ય ભાસ્કર  તથા પ્રકાશ રાવરાણી 

રાજકોટની પાંજરાપોળથી શરૂ કરી તમે ગુજરાતના કોઇપણ ખૂણે જાઓ, ગાયોની સેવાના યજ્ઞ દરેક જગ્યાએ જૈનો જ ચલાવતા જોવા મળશે. કરજણથી લઇ કચ્છ જાઓ કે અમદાવાદથી શરૂ કરી અમરેલી જાઓ... દરેક જગ્યાએ જૈન શ્રેષ્ઠીઓ દ્વારા નિર્મિત અને જૈન ટ્રસ્ટીઓ દ્વારા સંચાલિત પાંજરાપોળ જોવા મળશે. આપણે અને આપણા કહેવાતા ગૌભકતોએ તરછોડી દીધેલી આપણી માતાઓને ત્યાં તેઓ પ્રેમપુર્વક સાચવે છે. તેનો ઉમદા દેખભાળ કરે છે, ભરપેટ ઘાસચારો આપે છે. આવા અનેક દ્રશ્યો છેલ્લા પંદર વર્ષ દરમિયાન નિહાળ્યા છે. છેલ્લે રાજસ્થાન પ્રવાસ વખતે બે મહિના અગાઉ જૈનોના બે અદ્ભુત તીર્થ જોવાનો લ્હાવો મળ્યો. માઉન્ટ આબુથી નજીક, સિરોહી જિલ્લામાં આવેલુ ભેરૂતારક અને પાવાપુરી જીવમૈત્રીધામ, ડાયમંડના વિખ્યાત બિઝનેશમેન એવા સંઘવી પરિવાર (સુરત,મુંબઇ) દ્વારા નિર્મિત અને એમના ટ્રસ્ટ દ્વારા સંચાલિત આ તીર્થસ્થાનો આમ તો દરેક દ્રષ્ટિએ અદ્ભુત છે. તેનુ સ્થાપત્ય, તેની ધર્મશાળા, તેના ભોજનાલય, તેની વહીવટી વ્યવસ્થા, તમામ દ્રષ્ટિએ આ તીર્થો બેનમૂન છે. પાવાપુરીમાં લગભગ અઢીસો એકરમાં પથરાયેલા આ સંકુલમાં લગભગ ૯૯ હજાર વૃક્ષો અને છોડ છે. જેમાં લીમડો, ચંદન, આમળા, આંબા જેવા વૃક્ષોથી લઇ ફુલોના છોડવાઓ શોભે છે. અહી સરેરાશ દરરોજ ૧૧૦૦ યાત્રાળુઓ દર્શનાર્થે આવે છે. ચાર ધર્મશાળાઓ વચ્ચે અહી ૧૩૦ રૂમ છે. દસ મોટા હોલ છે. શુધ્ધ જળ માટે દસ લાખ લીટરની ક્ષમતાનો આર.ઓ. પ્લાન્ટ છે. કેમ્પસ એટલુ વિશાળ છે કે, તે નિહાળવા માટે બેટરી સંચાલિત કલબ કાર, ઘોડાગાડી વગેરેની વ્યવસ્થા પણ છે ! જો કે, સૌથી ધ્યાનાકર્ષક બાબત છે. અહીની ગૌશાળા.

પાવાપુરી  (રાજસ્થાન ) ની ગૌશાળા સહિતની તસવિરો... 

પાવાપુરી ગૌશાળામાં લગભગ ૬૩૦૦ ગાયોને સાચવવામાં આવી છે. ગાયો માટે અહી ૧૪ર શેડ બનાવાયા છે. અહી સુકોલીલો ઘાસચારો, પશુ આહાર, ગોળ જેવો આહાર ગાયોને અપાય છે. ગાયોની ચિકિત્સા માટે એક ડોકટર, ત્રણ કમ્પાઉન્ડર ર૪ કલાક તૈનાત રહે છે. ૧૩૦ ગોવાળીયાઓ તેમણે રાખ્યા છે. ઇમરજન્સીમાં ઓનલાઇન ટેલી મેડિસિન સેવા મેળવવા અમદાવાદથી વ્યવસ્થા છે. દવાખાનાની અને ઓપરેશનની અહી જ વ્યવસ્થા છે. કતલખાને જતા પકડાયેલી ગાયો ઉપરાંત રઝળતી ગાયો, માં વગરના વાછરડાઓને અહી પ્રેમપુર્વક સચવાય છે. તેમને શુધ્ધતમ જળ અને પૌષ્ટિક આહાર અપાય છે. અહીં લગભગ સવા ત્રણસો જેટલી દુધાળી ગાયો પણ છે, જેમના દ્વારા નિત્ય લગભગ સવા સાતસો લીટર દુધ મળે છે. અહીંની ભોજન શાળામાં (જયાં દરરોજ લગભગ ૧પ૦૦ યાત્રાળુઓ ચા-પાણી-નાસ્તો ભોજન વગેરેનો લાભ લે છે !) તેનો ઉપયોગ થાય છે.

રાજસ્થાનમાં આવેલુ આ જૈન તીર્થ ગૌસેવાનું એક ઉમદા ઉદાહરણ છે. હિન્દુઓના મંદિરોમાં જયારે પાંચ સાત હજાર ગાયોના નિભાવની વ્યવસ્થા થશે. તેમને આવુ કાર્ય કરવાનો વિચાર ઉગી નીકળશે તો આપણી ‘માતા’ની હાલત દયનિય નહી રહે. વધુ વહેવારૂ ઉકેલ તો એ છે કે, જેઓ ગાયોમાંથી વર્ષો સુધી કમાયા છે, તેનુ દુધ પીધુ છે એવા લોકો તેને રસ્તે રઝળાવવાની વૃતિ છોડશે તો ગાયોનું કલ્યાણ થશે. ઘરમાં કોઇ માતા પોતાના સંતાનોનું આજીવન લાલનપાલન કરે પણ જયારે તેમાંથી ઢસરડા ન થાય ત્યારે સંતાનો તેને ભિખ માંગવા મજબૂર કરે એ કેવુ ? તમારાથી તમારી જનેતા સચવાતી ન હોય તો જૈનો સાચવી લેશે, તેને એઠવાડની અને પ્લાસ્ટિકની ઓશિયાળી બનાવીને રાખવામાં કઇ ગૌભકિત છે એ સમજાય નહી એવી વાત છે.

* "અકિલા"માં પ્રકાશિત